Hoop lef en trots, HRLM 92
Prachtige woorden, dat zeker, maar het waren niet de woorden die in me opkwamen bij het lezen van de inhoud van het Hoofdlijnenakkoord 2024-2028 van PVV, VVD, NSC en BBB. De zon ging wel schijnen in Haarlem, maar die scheen al, dus dat telt niet. De woorden die in mijn hoofd opkwamen waren eerder zorg, onbegrip en teleurstelling. Zorg over de toekomst, onbegrip over de gemaakte keuzes en teleurstelling over de positie van cultuur.
Dat zit in vele aspecten en ik kan er hele epistels aan wijden, maar ik beperk me hier even tot mijn eigen onbegrip en teleurstelling over de positie van de cultuur. Zo begrijp ik maar niet hoe het toch kan dat kunst & cultuur in de linkse hobby hoek beland is. Maarrrr niet alle cultuur; voor een deel van de cultuur wordt het btw-percentage niet verhoogd van 9 naar 21%, voor een deel wel. En dus ook voor popconcerten. Van alle cultuuruitingen heeft popmuziek het grootste en breedste publieksbereik en precies dát zouden we in mijn ogen moeten blijven koesteren. Veel concertkaarten, met name voor de ‘grote’ artiesten zijn al best prijzig. Een prijsverhoging zal de toegankelijkheid zeker niet ten goede komen en heeft vooral gevolgen voor het ‘grote publiek’. De suggestie om de btw-verhoging dan maar zelf te slikken snap ik wel, maar is eenvoudigweg niet haalbaar. Patronaat zou krap € 280.000,- meer af moeten dragen, en nee, die ruimte is er bij lange na niet. Het idee dat artiesten toch al genoeg verdienen gaat volledig voorbij aan het feit dat voor het overgrote deel van de artiesten fair pay op dit moment totaal onhaalbaar is.
Er zijn vanuit de verschillende brancheorganisaties al vele reacties gekomen met betrekking tot de mogelijke gevolgen van deze maatregel. Voor podia & festivals, voor de beginnende artiesten, maar naar verwachting vooral voor de burger zelf. En dan meer specifiek de door deze club veelvuldig genoemde ‘gewone man’. Met een hoge belasting wordt het voor mensen met een laag inkomen onbetaalbaar om nog regelmatig een mooi avondje uit te hebben.
Het waarom van dit alles, anders dan de benodigde dekking voor de begroting, ontgaat mij. Het Hoofdlijnen-akkoord biedt daar ook geen antwoord op. Het woord cultuur wordt vier keer genoemd, steeds om duidelijk te maken dat boeren en vissers bij de Nederlandse cultuur horen. Over kunst gaat het in het akkoord niet. Vanwaar dan toch de gedachte om cultuur zwaarder te belasten en waarom dan eigenlijk wel musea, theaters en concerten en niet bioscopen. Wie bepaalt nu waar de scheidslijn ligt, welke cultuur is een linkse hobby voor de elite die best meer kan betalen en waarom dan? Hoe kan het nu toch dat voor mij cultuur als zuurstof van de samenleving is en voor een ander een linkse hobby die toch echt aangepakt moet worden, via het duurder maken van het kaartje, het afschaffen van de giftenaftrek en vooral het wegzetten van cultuur als linkse subsidie slurpende hobby?
Zoveel vragen, ik heb de antwoorden niet en ik snap het oprecht niet. Ik ga vaak naar concerten en niets van wat ik daar zie roept bij mij de gedachte van een linkse hobby op. Niet de artiesten op het podium, niet het publiek en niet al die hardwerkende mensen achter de schermen. Muziek gaat door alle lagen, gaat van links naar rechts en alles daartussen in. Geen polarisatie maar verbinding, niet links niet rechts maar van en voor iedereen. En nog even tot slot: geen hobby maar een vak; een vak voor vrije en creatieve geesten die het verdienen om gewaardeerd te worden voor wat ze ons brengen. Een vak dat ervoor zorgt dat het onbegrip, de teleurstelling, de zorg en polarisatie voor even ver weg is en de zon in onze harten even echt kan schijnen.