Al fietsend door de binnenstad viel het me ineens op: het is lente. Die realisatie was niet het gevolg van uitlopende bomen of bloeiende bollen. En het was ook geen rokjesdag. De terrassen zitten tegenwoordig ook vol als het tien graden vriest, dus dat was het ook niet.
Nee, de toeristen waren weer massaal teruggekeerd. Natuurlijk zie je ze het hele jaar door, maar dan zijn het verkleumde plukjes die, gehuld in dikke ski-jassen, door de stad dwalen. Nu zag ik ze weer massaal door de stad slenteren. Terwijl ik wild slingerend op mijn fiets mijn uiterste best deed ze niet te raken, moest ik denken aan een zombie film die ik laatst had zitten kijken. De toeristen leken op een stommelend leger zombies dat met lege ogen en met weinig besef van de omgeving door de binnenstad schuifelt. Ze zien Haarlem alleen door hun smartphone. Ik denk dat ze pas thuis gaan bekijken wat ze eigenlijk hebben gezien.
Toen ik weer eens vol in de remmen moest omdat een gezin van vier onverwacht midden op straat bleef stil staan, vroeg ik me af of deze mensen wel snappen dat Haarlem geen openluchtmuseum is, maar een levende, werkende stad. Kan het VVV hier geen rol in spelen? Dat we toeristen uitleggen dat het hier net zo werkt als in de stad waar ze vandaan komen. Dat als je met zijn zessen op een rij midden op de rijweg loopt, je het risico loopt omvergereden te worden? Dat je dat dan eigenlijk verdient.
En bellen, roepen, schreeuwen heeft geen zin. De zombies kijken je hoogstens glazig aan en stommelen verder. Ze zijn op vakantie, dus het verstand staat op nul.
Ja, ik weet heus wel dat ik juist trots moet zijn op de populariteit van mijn stad. Dat het goed is voor de economische ontwikkeling dat zoveel zombies hier hun portemonnee komen legen. Overigens, meestal wordt dat gezegd door Haarlemmers die niet in de oude binnenstad wonen, maar veilig aan de rand.
En ik ben ook heus wel trots. Tuurlijk ben ik trots. Dit is mijn stad en blijkbaar willen duizenden mensen die bezoeken. Da’s hartstikke mooi.
Maar, als je weet dat je weer aan de vooravond staat van een half jaar slalommen langs groepen wezenloze Italianen, uren wachten op bruggen die om de haverklap open moeten voor Duitse bootjes en verkeerd geparkeerde bussen die tientallen verdwaasde Fransen op het fietspad dumpen, dan kan ik een licht gevoel van irritatie moeilijk onderdrukken.
Met weemoed denk ik dan terug aan de tijd dat je op een mooie zomerdag een kanon kon afschieten op de Grote Markt. Altijd plek op de terrassen en in de restaurants. Bediening die Nederlands sprak. Heerlijk.
Heerlijk? Echt? Nee, dat nou ook weer niet. Maar, de overgang van slaapstad naar toeristische hotspot is nogal snel gegaan.
Dus ik zucht een paar keer diep en glimlach vriendelijk naar die Oost-Europese dame die dertig selfies staat te maken op de Gravenstenenbrug. Teylers en de Bakenessertoren op de achtergrond. Geef haar eens ongelijk.