Willen we meer of minder insecten? Trouwe lezers van HRLM kunnen wel raden wat mijn antwoord is: méér! Dit keer wil ik echter een uitzondering maken en wel voor een indringer uit Azië.
Eigen insecten eerst? Nee, dat zeker niet, maar in dit geval gaat
het om een gevleugelde vijand die onze honingbijen en andere insecten bedreigt.
De Aziatische hoornaar (of: Vespa velutina) is een grote, jagende wesp. Een invasieve soort dat zijn weg heeft gevonden naar Europa
en nu ook steeds dichter in de buurt van Haarlem is gesignaleerd
(in Aalsmeer bijvoorbeeld). Een mooie natuurlijke ontwikkeling,
zou je zeggen, maar deze wesp vormt een serieuze bedreiging voor de toch al delicate stand van de insecten. Zijn Europese evenknie, een inheemse soort, is al lang een bekende en geaccepteerde aanwezigheid in onze omgeving. Hoewel ook dit een groot insect is, speelt de Europese hoornaar een belangrijke rol in het ecosysteem door de populatie van andere schadelijke insecten te verminderen
en als natuurlijke bestuiver te fungeren.
Door de opkomst van de Aziatische hoornaar wordt dit evenwicht verstoord. Het diertje is roofzuchtig en agressief en jaagt, in tegenstelling tot de Europese hoornaar, actief op bijen. Met zijn scherpe kaken vormt hij zelfs een directe bedreiging voor bijenkolonies: hij vangt individuen in de lucht en vernietigt hele bijenvolken. Het is een angstaanjagend gezicht voor elke imker om
zijn bijenkolonies te zien verzwakken of vernietigd te zien worden door deze roofzuchtige indringer.
Lokale autoriteiten, imkers en natuurbeschermingsorganisaties werken steeds meer samen om effectieve methoden te ontwikkelen om de Aziatische hoornaar te verdelgen en tegelijkertijd de inheemse Europese hoornaar te beschermen. Nu realiseer ik me dat verdelgen een ingrijpende maatregel is, maar het is onze verantwoordelijkheid om actie te ondernemen en deze invasieve soort te bestrijden
– om daarmee de bijen en andere insecten te beschermen.
We moeten overigens niet vergeten dat de bedreiging van
de Aziatische hoornaar slechts een deel is van het probleem.
Over de hele wereld zien we een alarmerende achteruitgang
van bijen en insectenpopulaties, veroorzaakt door factoren zoals pesticiden, habitatverlies en klimaatverandering. Bedenk zelf maar
eens: hoeveel vlinders heb je dit voorjaar gezien? Bijen en andere insecten spelen een cruciale rol in ons voedselproductiesysteem
door te zorgen voor bestuiving van gewassen. Dus even los van
die Aziatische exoot: meer, meer, meer!
Zie je rood, maak haar dan niet dood
De opvallendste kenmerken waarmee de Aziatische hoornaar zich onderscheidt
van de Europese hoornaar
zijn een zwart borststuk, gele poten en een duidelijke okergele ring in het verder zwarte achterlijf. De Europese hoornaar heeft een roodachtige kop, borststuk en poten. Verder een geel/zwart achterlijf.
Mocht je een Aziatische hoornaar zien, meld dit dan via https://waarneming.nl/go/vespa-velutina.
Beeld: Cindy van Rees